حماسه های پایداری

در دوره ریاست جمهوری علی اکبر هاشمی رفسنجانی تلاش ها وسرمایه گذاری های زیادی انجام شد و به علت همین سرمایه گذاری ها و ساخت وسازها علی اکبر هاشمی رفسنجانی توانست لقب دولت سازندگی را از آن خود کند

با نزدیک شدن به انتخابات تنور انتقادات کاندیداهای احتمالی از وضعیت اقتصادی فعلی داغ تر می شود. آنها هر روز نوید تازه ای از برنامه های خود برای مقابله با گرانی و بیکاری و هزاران مورد دیگر ارائه می کنند.

هاشمی رفسنجانی ۸۰ساله که سابقه ۸سال ریاست جمهوری را دارد، این روزها تیر انتقادهایش را علیه سیاست های اقتصادی دولت تیزتر کرده است. وی یکی از مدعیان کارنامه درخشان اقتصادی است. اما مروری بر اقتصاد ایران در دولت سازندگی می تواند بسیاری از خاطرات اقتصادی را زنده کند.

به گزارش افکارنیوز،  تک بعدی بودن روند توسعه، عدم هماهنگی توسعه سیاسی با توسعه اقتصادی، بیت وجهی به عدالت اجتماعی و برخورد حاشیه ای با آن، تأثیر پذیری از برنامه های صندوق بین المللی پول، افزایش واردات و بدهی خارجی، طولانی شدن مدت طرح‌های عمرانی و اتلاف هزینه ها، عدم نظارت بر اجرای طرح ها و عدم کنترل تورم از مشکلات اقتصادی ریاست جمهوری علی اکبر هاشمی رفسنجانی بود.

تذکر این نکته به کسانی که دنبال ناجی سازی در جامعه هستند ضروری است که حافظه تاریخی ملت ایران از آن چه آنها فکر میکنند قویتر است.

تورم دولت سازندگی فراتر از جنگ جهانی دوم
گرچه طبق آمار رسمی تورم در سال ۹۱، رکورد تورم چندین ساله را در ایران شکست اما این اولین بار نیست که تورم بالا اقتصاد را شگفت زده می کند؛ چرا که ایران در زمان دولت سازندگی، تورم پنجاه درصدی را تجربه کرد. طبق آمار رسمی‌بانک مرکزی، میانگین نرخ تورم در پایان سال ۱۳۷۳ به ۲/۳۵ درصد رسید و تا پایان سال ۱۳۷۴ توانست رکورد جاودانه ۴/۴۹ درصد را به ثبت برساند. در واقع تنها در یکسال عمر دولت سازندگی نرخ تورم از ۳۵ تا ۵۰درصد در نوسان بوده است . تورمی‌که گفته می شود علت اصلی اش تقلید از سیاستهای اقتصادی صندوق بین المللی پول و تلاش دولت برای آزاد سازی نظام ارزی بوده است. این تورم ۵۰درصدی اعتراض های اجتماعی را به دنبال داشت و نمونه بارز آن اعتراضات مردم اسلامشهر بود. این تورم به قدری بود که حتی عباس عبدی به عنوان یکی از افراد شاخص جریان دوم خرداد، در مصاحبه ای اذعان کرد که تورم دوران دولت سازندگی حتی از جنگ جهانی دوم نیز فراتر رفته بود.

بیکاری
در زمان دولت سازندگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور متولی اعلام آمار بیکاری در کشور بوده است؛ سازمانی که به لطف سیاست ها و تفکرات محمود احمدی نژاد، رقیب سرسخت آیت الله ۸۰ساله، منحل شد. طبق آمار سازمان مدیریت و برنامه ریزی، تعداد بیکاران سال ۷۵، ۱۴۵۶ میلیون نفر بوده است که در سال ۷۶ به ۹۵۷/۱ میلیون نفر رسیده است؛ از این میزان بیکاری موجود در کشور، ۳۸/۴ درصد افراد تحصیل کرده بوده اند.


کاهش ارزش پول
در آن زمان روزنامه کیهان، کیهان هوایی و روزنامه چپ‌گرای سلام از جمله توپخانه‌های سیاسی‌ـ‌ اقتصادی علیه برنامه‌هاشمی ‌بودند. فرشاد مومنی یکی از آن منتقدانی بود که بعدها علیه برنامه‌های‌ هاشمی‌ نمایشگاهی را در دانشکده علوم اقتصادی علامه طباطبایی بر پا کرد. او می‌گوید: «با مقایسه ایران با دیگر کشورهای اجرا کننده طرح در می‌یابیم اکثر کشورهای اجراکننده طرح تعدیل ساختاری در موج اول، به علت افزایش غیرمتعارف بدهی‌های خارجی خود، با اجبار نهادهای جهانی و گاهی با اکراه این دسته از برنامه‌ها را اجرا کردند، اما ایران جزو معدود کشورهایی است که زمانی اجرای این دسته از برنامه‌ها را آغاز کرد که بدهی‌های خارجی‌اش نزدیک به صفر بود.» این در حالی بود که در هیچ دوره‌ای ایران همانند سال‌های پس از جنگ در بدهی‌های خارجی غوطه‌ور نبود.


بعدها مرحوم محسن نوربخش که در دولت اول‌هاشمی ‌وزیر اقتصاد و دارایی بود، خاطر نشان کرد:«باید اعتراف کرد که در آن مقطع ما هیچ‌گونه تئوری منسجم و مشخص حداقل در زمینه اقتصاد در ذهن نداشتیم اما به تدریج، در یک فرایند زمانی و بر اساس تجربه به سمت یک تئوری مشخص حرکت کردیم.» در مقابل محمد حسین عادلی، رئیس بانک مرکزی در دوران سازندگی که مدت‌های بسیاری مرد اول اقتصادی دولت بود، با تمام توان از سیاست‌های آقای ‌هاشمی‌ در حوزه اقتصاد دفاع و از آن به عنوان یک حرکت نو و رو به جلو یاد می‌کرد، معتقد بود: «مسئولان اقتصادی دولت تحت تاثیر جوسازی‌های سیاسی قرار گرفتند و وقتی بوی شکست به مشامشان رسید بلافاصله عقب نشینی کردند.»